thế nào là hệ thống PCCC đầy đủ và phù hợp ?

Doanh nghiệp của bạn có đang lắp đặt một hệ thống PCCC thích hợp??? Hiện nay sự ồ ạt các công ty PCCC mọc lên như nấm cộng với sự không am hiểu về hệ thống PCCC của các doanh nghiệp dẫn đến tình trạng lắp đặt mà không phù hợp với tình trạng của doanh nghiệp mình. Vậy muốn biết hệ thống đã phù hợp hay không thì ta phải tìm hiểu đặt tính của từng loại hệ thống PCCC như thế nào...
 

Một hệ thống PCCC bao gồm hệ thống báo cháy và hệ thống khắc phục đám cháy.

1 – Hệ thống Báo cháy (Detection)

Một trong những thành phần quan trọng của hệ thống báo cháy là các đầu báo. Các loại đầu báo phổ biến hiện nay là đầu báo nhiệt và đầu báo khói. Một số đầu báo cháy tiên tiến còn có chức năng kết hợp cả báo nhiệt lẫn báo khói. Khi nhiệt độ / khói vượt ngưỡng cho phép, đầu báo sẽ phát ra chuông báo.

Trên thế giới, giải pháp hiện đại nhất mà  đang áp dụng ở những nước phát triển là hệ thống báo cháy tự động theo địa chỉ (Addressable fire alarm system). Khác với hệ thống báo cháy thông thường chỉ có khả năng báo cháy cho một khu vực rộng, hệ thống báo cháy địa chỉ sẽ truyền dẫn tín hiệu từ từng điểm đặt về đến trung tâm điều khiển, để phát hiện chính xác điểm gây cháy.

Hệ thống này cho phép hiển thị về theo từng địa điểm, giúp phát hiện sự cố một cách cụ thể và rõ ràng, giúp công tác chữa cháy hiệu quả và nhanh chóng hơn. Với tính năng kỹ thuật cao, hệ thống báo cháy địa chỉ dùng để lắp đặt tại các công trình lớn, diện tích rộng như công trường, khu công nghiệp, trung tâm thương mại quy mô lớn.

2 – Hệ thống chữa cháy

Các hệ thống PCCC truyền thống và hiện đại được chia làm 3 loại: sử dụng nước, bọt và khí.

Sử dụng nước

Hệ thống khắc phục đám cháy bằng nước quen thuộc nhất hiện nay là hệ thống sprinkler - hệ thống chữa cháy tự động với đầu phun kín luôn ở chế độ thường trực. Đây là hệ thống được lắp đặt rộng rãi tại các khu vực có diện tích lớn như cao ốc, khách sạn, trung tâm thương mại.

Mỗi một đầu sprinkler sẽ được lắp đặt cùng hệ thống cảnh báo cháy để khi thiết bị cảnh báo hoạt động, chúng sẽ tự động phun nước để dập lửa khi mới hình thành. Hệ thống này có ưu điểm là lắp đặt nhanh, không tốn nhiều chi phí, nhưng thường chỉ là phương pháp chữa cháy tạm thời, không phù hợp để dập các đám cháy lớn.

Để khắc phục nhược điểm trên, công nghệ mới nhất trong chữa cháy sử dụng nước là công nghệ phun sương. Hệ thống chữa cháy phun sương có thể kiểm soát, ngăn chặn và dập tắt đám cháy hiệu quả bằng cách phun sương ở tốc độ cao, tạo ra các hạt sương với kích thước cực nhỏ (từ 50 – 120µm) khi đi qua đầu phun, nhanh chóng bao trùm vào đám cháy cũng như làm mát khu vực xung quanh. Hệ thống này sử dụng ba cơ chế để dập tắt đám cháy là làm mát, ngăn chặn bức xạ nhiệt và cách ly oxy.

Sử dụng bọt

Với các đám cháy hình thành từ chất dẫn là xăng dầu, thì hệ thống chữa cháy bằng nước không có tác dụng. Khi đó người ta phải sử dụng hệ thống chữa cháy bằng bọt. Hệ thống chữa cháy bằng bọt (foam), khi được kích hoạt, sẽ phun ra một loại bọt bao phủ lên trên bề mặt xăng dầu, tách chất lỏng dễ cháy ra khỏi không khí và lửa, nhờ đó ngọn lửa bị dập tắt. Do tính chất hữu hiệu của nó, đồng thời do việc giảm thiểu lượng nước cần dùng, hệ thống sử dụng bọt hiện nay được tin dùng rộng rãi. (xem ảnh)

Bọt chữa cháy được tạo ra từ 3 thành phần: nước, bọt cô đặc và không khí. 

Một vấn đề khi sử dụng dung dịch bọt là khi nén bình đựng bọt, áp suất cao trong bình có thể tiềm ẩn nhiều nguy hiểm, dễ gây cháy nổ. Vậy nên, hiện nay đã có các bình chữa cháy bọt sử dụng áp suất bên ngoài thay vì trong bình, nhờ đó tăng cường sự an toàn cho người sử dụng và giúp công tác bảo trì bảo dưỡng đựơc giảm đi đáng kể. Đây chính là một trong những cải tiến lớn nhất trong chữa cháy bằng bọt.

Sử dụng khí

Giải pháp chữa cháy sử dụng khí phổ biến nhất hiện nay là bình lạnh CO2, tuy nhiên, nếu không biết cách sử dụng, người dùng rất dễ bị bỏng lạnh khi sử dụng bình này, hoặc nguy hại hơn là gây suy hô hấp dẫn đến tử vong cho những người có mặt trong địa điểm cháy.

Để khắc phục vấn đề này, việc sử dụng hỗn hợp khí Inergen – sử dụng khí trơ là giải pháp tối ưu. Khí trơ là những khí không bị tác động bởi các chất khác, và loại khí trơ thường được sử dụng trong chữa cháy hiện nay là hỗn hợp khí trơ bao gồm nitơ, cacbon dioxit và agon. (xem ảnh)

Phương pháp chữa cháy này tập trung vào việc làm giảm nồng độ oxy, nhưng không gây nguy hiểm cho người như khí CO2 vì đây là hỗn hợp khí tự nhiên không ảnh hưởng tới hô hấp của con người. Đồng thời, không như hệ thống dùng nước hay bọt, khí trơ không làm hư hại các loại máy móc, thiết bị, vì vậy rất phù hợp lắp đặt, sử dụng trong nhà máy, nhà xưởng hay phòng có nhiều thiết bị điện tử.

Tóm lại, một hệ thống PCCC cần có hệ thống báo cháy và hệ thống khắc phục đám cháy (sử dụng nước hoặc bọt hoặc khí hoặc kết hợp cả ba). Mỗi một hệ thống lại phù hợp với tính chất khác nhau của đám cháy, cũng như đặc thù từng công trình. Vì Vậy, người dân cũng như CĐT nên coi trọng công tác này, cũng như nên tham khảo ý kiến chuyên gia để có thể tích hợp hệ thống phù hợp nhất cho công trình của mình.